21 Eki 2008

De Bono, sezgi, bilgi birikim

De Bono(1985), sezgi sözcüğünün iki anlamda kullanıldığını ifade eder. Her ikisinin de doğru olduğunu fakat beynin çalışması bakımından ele alındıklarında bu iki anlamın birbirinden tümüyle farklı olduğunu belirtir:

1. “Sezgi, ani bir kavrayışı belirtir.”

Bu anlamıyla, bir şekilde algılanan bir şeyin, aniden başka bir şekilde algılanmasını tanımlar. Bu tür algılama geçişleri sonucu yaratıcı bir kavram ( ya da eylem), bilimsel bir keşif ya da matematiksel bir atılım ortaya çıkabilir.
Ani kavrayıştaki en önemli ilke, geçmiş yaşantılardan, zihindeki tasarım ve kavramlardan yararlanıp içinde bulunulan durumun çaşitli yanlarının ve özelliklerinin bütünüyle görülmesi ve aralarında anlamlı bir bağ kurulabilmesidir. Bu, insan görüşünün yeniden örgütlenmesidir. Buradaki asıl nokta, bir araya gelme ve anlamlı bir bağ kurma olayının hiçbir mantıksal süreçle gerçekleştirilemeyeceğidir. (De Bono, E., 1997?1985 Altı şapkalı düşünme tekniği, çv: Tuzcular, E., Remzi kitabevi, İstanbul) orjinali 1985 ceviri 1997 galiba sor

2. “ Sezgi, bir olayın çok çabuk kavranması ya da anlaşılmasını tanımlar.”

Bu anlamıyla sezgi, deneyime dayanan, karmaşık bir karar verme mekanizmasının sonucudur. Bu kararları nasıl verdiğimizi açıklamak, hatta sözcüklerle ifade etmek büyük bir olasılıkla imkansızdır.( de bono bu iki anlamda büyük bir bilgi ve deneyim birikiminden bahseder.)

Hiç yorum yok: